Mirjam Verschoor - Memento Vitae: om de tijd te vangen
Vergankelijkheid, het verglijden van de tijd en de dood stonden altijd nadrukkelijk op de voorgrond toen Mirjam Verschoor opgroeide. Binnen haar familie waren in eerdere generaties dramatische sterfgevallen die hun sporen hadden achtergelaten, en zelf was ze als klein kind zo ziek dat artsen niet dachten dat ze het zou halen. Ook in haar latere leven waren er belangrijke ziekteperiodes. Dat deze grote levenskwesties een weg hebben gevonden naar haar huidige kunst is dus nauwelijks een verrassing. Om de tijd te vangen maakt de kunstenares nu met fotografie en digitale beeldbewerking ‘Memento Vitae’, oogverblindende afbeeldingen die op het eerste gezicht stillevens lijken van 17e eeuwse meesters, maar bij nader beschouwen bezaaid blijken met hedendaagse objecten. ‘Het zijn herinneringen aan het leven, een manier de herinnering aan iemand levend te houden.’
De werken worden in opdracht gemaakt als nagedachtenis door nabestaanden, ook door mensen die zelf terugkijken op hun leven en willen laten zien wat er voor hen belangrijk is, en is geweest. De in Haarlem gevestigde kunstenares begon hiermee toen kennissen haar vroegen om een collage met elementen uit hun leven. De opdrachtgevers vraagt ze tien tot twintig objecten te selecteren die zij in beeld zouden willen hebben. ‘Ik fotografeer de objecten los, en naar gelang van belangrijkheid speel ik met deze objecten in een compositie in het digitale stilleven.’
Ook op basis van een uitgebreid gesprek komt Mirjam Verschoor dan met een aantal ontwerprichtingen, voorstellen die kunnen variëren van een tafelsetting tot een bloem- of pronkstilleven, natuur, vanitas. De compositie kan regelrecht gebaseerd zijn op bestaand werk dat door grote internationale musea -ook het Rijksmuseum- is vrijgegeven voor hergebruik. Van de grote meesters leent Verschoor ook hun rijke symboliek: een citroenschil als cirkel van de tijd, de kaars voor dood en vergankelijkheid, boeken voor kennis die door de dood vervliegt, symbolen voor de elementen aarde, lucht en vuur, goddelijkheid, rijkdom. In stillevens vroeger pronkten opdrachtgevers vaak met bezit.
Verschoor noemt haar mengvorm van 17e eeuw en hedendaagse fotografie een ‘digitaal transhistorisch kunstwerk’ en levert dit af op Dibond of een Art Print verlijmd op Dibond. ‘Ik houd de verhouding aan van het originele stilleven uit de 17de eeuw en de uiteindelijke grootte van het kunstwerk gaat in overleg. Gemiddeld is dat 1 x 1 meter’.
Van bezit naar bezeten
Objecten interesseren Mirjam Verschoor mateloos – vooral ook gebruikte spullen die hun rol hebben gespeeld en bij het grofvuil worden gezet. In vijf jaar tijd bouwde ze een enorm fotoarchief op met beelden van afval op straat. ‘Spullen die we denken niet meer nodig te hebben, maar vol schoonheid zijn en absurditeit. Ze ontroeren.’ Duurzaamheid speelt voor haar ook een grote rol, consuminderen versus wegwerpmaatschappij. In 2019 stichtte ze haar bedrijfje met de naam Tribecalledtrash, voor het diep doorgronden van ‘trash’.
De kunstenares creëert series ‘Stil Levens’, met als hoofdtitel ‘Van bezit naar bezeten’. Haar werk is onder meer geëxposeerd op de Dutch Design Week in Eindhoven, bij Kunstlijn Haarlem, Galerie Olivijn, Wanrooij in Amsterdam en van de Provincie Noord-Holland & Over Morgen kreeg ze de opdracht voor het werk ‘Museum voor de Toekomst’. Ook in Rome en Londen (Affordable Art Fair) was haar werk te zien.
Mirjam Verschoor (1975) studeerde aan de Modeacademie Montaigne (nu Amsterdam Fashion Institute AMFI), haalde een Master in Arts en had drukke banen in de mode-industrie, creatieve en commerciële wereld. Een burn-out gaf een nieuwe richting aan. Vorig jaar haalde ze een Bachelor als holistisch therapeut, met nieuw gereedschap: ‘Ik ben bedreven geraakt in het inleven, luisteren naar en doorgronden van een persoon, en familiesystemen.’ Dit zet de kunstenares ook in bij het samenstellen van haar Memento Vitae-doeken.
