LABOR ET ARS: Joseph Mendes da Costa en Joost van den Toorn

maakt in het vroege voorjaar van 2015 het eerste grote overzicht van de bekende Nederlandse beeldhouwer Joseph Mendes da Costa. De tentoonstelling combineert het werk van Mendes da Costa met dat van de hedendaagse beeldhouwer Joost van den Toorn, zelf een bewonderaar van Mendes. De titel van de tentoonstelling, 'LABOR ET ARS', verwijst naar de kunstenaarsgroep die Mendes oprichtte. Joseph Mendes da Costa (1863-1939) staat bekend als pionier van de moderne Nederlandse beeldhouwkunst. Hij was de zoon van een Amsterdamse steenhouwer, maakte aanvankelijk vooral bouwsculpturen in samenwerking met de beroemde Nederlandse architecten Berlage, Kropholler en Staal. Na 1910 verruilde hij de toegepaste kunst voor het autonome beeld, en werd hij een belangrijk vertegenwoordiger van de Art Nouveau in Nederland, bewonderd door kunstpaus H.P. Bremmer en begeerd door kunstverzamelaar Hélène Kröller-Müller. Het eerste grote overzicht van de beeldhouwkunst van Mendes da Costa wordt in museum Beelden aan Zee gecombineerd met het werk van de hedendaagse beeldhouwer Joost van den Toorn (Amsterdam, 1954).

Joseph Mendes da Costa, Twee slapende apen, 1908, Kröller-Müller Museum, Otterlo.

Dierplastiek is de bindende factor tussen Joost van den Toorn en zijn bijna honderd jaar oudere meester. Mendes had Artis hiervoor als studieterrein; vaak samen met zijn neef, de bekende dierentekenaar Samuel Jessurun de Mesquita. Beiden koesterden een voorkeur voor dieren met menselijke én decoratieve kwaliteiten. Uit Mendes’ dierplastiek spreekt de vermenselijking in termen van eenzaamheid, agressie en berusting. Het ambachtelijke aspect bleef voor Mendes van belang, terwijl hij van het academische afstand deed. Dit in tegenstelling tot zijn bekende tijdgenoot Lambertus Zijl, die een impressionistische inslag had.

Joost van den Toorn, Triumph des Willens, 2001

Joost van den Toorn studeerde aan de Rietveld Academie van 1976 tot 1980. Zijn beelden verraden een relativerende en ironische kijk op leven en dood. Van den Toorn verzamelt zelf outsider kunst; zijn imposante verzameling sculpturen, collages en tekeningen werd in 2010 in het Kröller-Müller Museum tentoongesteld. In de tentoonstelling 'LABOR ET ARS' wordt de nadruk gelegd op zijn diersculpturen. De geselecteerde werken van beide kunstenaars tonen overeenkomsten in onderwerp, formaat en inhoud. Het dier is bij beide beeldhouwers niet enkel een vorm, maar een drager van emoties die op de mens worden geprojecteerd. De clash in de tijd zorgt natuurlijk ook voor verschillen in stijlkenmerken. 'LABOR ET ARS' is te bezoeken van 13 februari tot en met 10 mei 2015. Ga voor meer informatie naar de website van Museum Beelden aan Zee. Bron: Museum Beelden aan Zee