Interview met conceptueel kunstenaar Carmelo Buffoli - Teruggebracht tot de kern

Carmelo Buffoli (1962), Zwitsers-Italiaanse conceptueel kunstenaar, zoekt in zijn werk onophoudelijk naar de kern van het bestaan. Voor het zichtbaar maken van zijn ontdekkingen zet hij uiteenlopende technieken in – video, foto’s, installaties, prenten, illustraties. Het nauwgezet bijhouden van dagboeken is een belangrijk onderdeel van het werkproces. Buffoli’s werk wordt verkocht tot ver over de grens: in zijn eigen land Zwitserland, ook aan Amerika, Canada, Italië en Duitsland.

Al heel jong wilde Carmelo Buffoli fotograaf worden, of grafisch ontwerper. ‘Ik begon aan een kunstopleiding, maar het was me te rechtlijnig en te dogmatisch. Ik ben er opgestapt, realiserend dat kunst niet geleerd kan worden. Het vakmanschap heb ik me gaandeweg eigen gemaakt.’ Na jaren in het buitenland -onder meer wonend in Parijs- vestigde Buffoli een reclamebureau in zijn geboortestad Zürich. Tien jaar geleden besloot hij veel meer tijd te investeren in kunst, een oude wens. ‘Kunst,’ zegt hij, ‘ is altijd mijn constante metgezel geweest.’

- Wanneer begon kunst voor u?

Mijn ouders werkten in Zwitserland, het was een gewoon milieu zonder kunst. Maar mijn eerste tien jaar groeide ik op bij familie in Italië. Een oom had interesse in kunst en liet me toen ik nog heel jong was al van alles zien, van oude meesters tot hedendaagse kunst, Caravaggio, Pollock en Arte Povera. Ik was nog geen zes toen ik Hieronymus Bosch zag en ik herinner me hoe ik me voelde: gefascineerd maar ook ontzettend bang. Pas veel later realiseerde ik dat mijn oom me kunstenaars had laten zien die zich niet hadden geconfirmeerd.

- Hoe werkt u?

Ik heb altijd en overal geschetst en getekend: in treinen en vliegtuigen, tijdens vergaderingen.. Ook houd ik al dertig jaar dagboeken bij: om dingen te noteren uit mijn privéleven, maar ook indrukken. De dagboeken zijn een enorme ondersteuning, zo ongeveer de USB-stick met mijn geheugen! Ik sla van alles op, aantekeningen, schetsen, tekeningen, videofragmenten, foto’s. Door dit te doen ontdek ik verbintenissen. Door de dagboeken ontstaan ideeën, of valt iets op zijn plaats. Een voorbeeld: ik schreef in mijn dagboek over de zich naar hun werk haastende mensen, de onrust gadegeslagen door de omringende gebouwen. In mijn studio zag ik later de schaduwen op de muur van objecten op mijn tafel. Ik zag het verband en maakte ‘Conceptueel Project CityNoCity’.

Mijn focus is reductie. Op het eerste gezicht is mijn werk grafisch en minimalistisch, maar als je beter kijkt zie je dat het object is losgekoppeld van zijn omgeving en is teruggebracht tot het wezenlijke. Gevoel en spontaniteit zijn een onderdeel, maar dat temper ik. Het is een gecompliceerd proces maar met een simpele benadering: al mijn werk is een versoberde versie van een gegeven. De echte kern, die onder veel lagen zit verborgen.

- De kleuren die u gebruikt zijn, met wat uitzonderingen, ingehouden.

Dat heeft een eenvoudige en praktische reden. Ik ben spontaan en gebruik het materiaal dat ik op dat moment bij me heb, vaak is dat alleen houtskool of pastel. Omdat ik een altijd op volle toeren draaiende geest heb is het beter voor me niet te veel opties te hebben, anders verlies ik mezelf. Het is zeker waar dat ik van zwart houd, niet een makkelijke kleur. Maar het hart in ‘100 beats per minute’ (geometrische kunst/illustratie 0120), op het eerste gezicht een technische tekening, is rood! Het lijkt een groot en sterk hart, maar dan zie je dat het leunt op dunne stokjes die elk moment kunnen breken. Ik wilde ermee zeggen: stop geregeld, om goed te zorgen voor hoe je leeft. Een hart kan verliefd worden, of verslaafd raken. Een hart kan breken.

- Voor OnlineGallery heeft u heel compact werk geselecteerd. Heeft dit formaat uw voorkeur?

Nee, ik maak ook veel groter werk, mijn grootste afbeelding is 2,8 bij 1,5 meter. Ik laat hier zien hoe ik creëer. Waar ik ook ben, ik heb altijd A3 en A4 papier bij me. Maar de lijnen op dit formaat hebben vaak meer betekenis: de kleine afbeeldingen kunnen gekoppeld worden en samen een groot werk vormen. Deze ‘composed pictures’ (samengestelde beelden, red. OG) zijn een concept geworden. Ze kunnen apart staan, of een totaal vormen. Het is ‘aangesloten’ werk. Voor mij is echter niet het eindproduct het belangrijkste, maar het volledige proces: van ontstaan, het idee van de betekenis en de ontwikkeling en het uitwerken ervan. Dat is wat conceptuele kunst betekent. Met de omringende wereld als bron en inspiratie, en ook gevoed door de meesters in de kunst die het vermogen hebben een wereld en emoties te scheppen op hoger niveau.

Header afbeelding: GEOMETRICAL ART / ILLUSTRATION / 0120

Voor meer beschikbaar werk kunt u de pagina van Carmelo Buffoli bekijken.