Hoe word je een professionele kunstenaar

Je hebt talent en het lijkt je wel wat: professioneel kunstenaar worden. Daar komt veel meer bij kijken dan het maken van mooie kunst alleen. Als je wilt leven van kunst moet je weten hoe je je werk onder de aandacht brengt en dus begrijpen hoe marketing werkt, en verkoop. Ook hoe je een boekhouding voert. Zelfs Rembrandt moest aan die dingen denken. Geld leek geen rol te spelen, maar uiteindelijk ging de belangrijkste Hollandse meester van de 17^e eeuw wel failliet. Toch had hij tijdens zijn eerdere loopbaan een huishoudboekje. Op zijn doek ‘Anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp’ (1632) staat een chirurg die bekend stond als laatbetaler. Rembrandt voegde hem pas later toe aan het schilderij.

Geen zin om te lezen? Luister onze podcast: Art Business

Op de meeste kunstopleidingen wordt tegenwoordig terecht aandacht besteed aan de zakenkant. Natuurlijk begint het professioneel worden als kunstenaar met een professionele aanpak. En dat doe je zó:

Ontwikkel je vaardigheden

• Ontwikkel je vaardigheden. Ga op cursus, lees over kunst, kijk naar voorbeelden. Neem je ambacht serieus. Elke week een paar uur lekker schilderen is bijna nooit genoeg om een professionele kunstenaar te worden. Onderschat je publiek niet dat naar je werk kijkt. Het is zichtbaar wat jij als kunstenaar kunt met je kwasten. Geïnformeerd publiek zíet dat.
• Test de kwaliteit van je werk als je denkt dat je kunst op het juiste niveau is. Bijvoorbeeld door je beste werk op te geven voor een plaatselijk kunstevenement. Luister naar wat er wordt gezegd over vergelijkbaar werk, en over je eigen werk. Ga het gesprek aan, sta open voor feedback. Wees niet bang als je een negatieve reactie krijgt, zie dat als leerschool: goed voor je ontwikkeling als kunstenaar.
• Tevreden over je werk? Bouw dan een solide basis op van tien of meer goede werken. Wees streng: neem alleen de beste creaties op. Je werk moet consistent zijn, en een hoog niveau hebben.

Bouw aan je cv

• Nu kun je gaan bouwen aan je cv. Het belangrijkste is dat je werk zoveel mogelijk gezien wordt. Er zijn diverse opties:
• Laat je werk ophangen in coffeeshops of restaurants. Doe mee aan een kunstgroep of aan groepstentoonstellingen. Oogst je steeds meer lof, probeer dan door te dringen tot tentoonstellingen in het hogere segment, met samenwerkingen waardoor je een veel breder publiek bereikt.
• Kijk of een galerie je wil vertegenwoordigen: dan zet de galerie zich in om jouw kunst te verkopen. Een mooie manier, maar de commissie kan hoog zijn.
• Etaleer je werk op internet bij een online kunstgalerie.
• Schrijf je in voor kunstcompetities.
• Doe mee aan kunstmarkten. Dan moet je wel reizen en zorgen dat je werk ter plekke komt. In het verlengde ligt deelname aan nationale en internationale kunstbeurzen. Een goede manier om potentiële kopers te ontmoeten, maar deelname kan duur zijn.

Maak goede foto’s van je werk

Bij een professionele aanpak hoort marketing en goede fotografie. In deze tijd kun je echt niet meer rondlopen met een uitgeprint portfolio, dat doet ook bijna niemand meer. Een professionele kunstenaar presenteert zijn werk digitaal. Dit moet er goed uitzien. Met slechte foto’s zet je potentiële kopers niet aan tot aankoop, ook al is je kunstwerk nog zo fraai. Overtuig je publiek dus met kwaliteitsfoto’s: strak, scherp en niet scheef! Gebruik natuurlijk daglicht - geen flits. Maak een uitsnede en detailfoto’s. Voeg een totaaloverzicht toe, met je werk aan de muur naast een (goed ogend) meubelstuk; zo toon je de verhoudingen.

Belangrijk! Zet geen watermerken op je foto’s. Vaak wordt gedacht dat een watermerk professioneel overkomt, maar dat is niet zo. Een watermerk leidt af van je werk, en het kan tijdschriften, blogs of sociale media zelfs weerhouden jouw werk te plaatsen. Een watermerk helpt óók niet tegen internetdiefstal. (Wel kun je foto's die je online publiceert een lage dpi geven zodat het niet printbaar is, en de afmeting in pixels begrenzen).

Maak een website - makkelijker en goedkoper dan je denkt

Natuurlijk zorg je dat je je werk online zichtbaar is. Dit is de 21^ste eeuw! Creëer je eigen website. Online Gallery ziet dit als essentieel gereedschap voor kunstenaars en heeft een dijk van een oplossing: via je Online Gallery-account kun je simpel, snel en goedkoop je eigen website opzetten. Je kiest je domeinnaam, logo, thema, lettertype en kleur. En dan upload je je kunst. Klaar! 

Je kunst prijzen

Kunstenaars vinden het vaak moeilijk te bepalen wat ze voor hun kunst kunnen rekenen. Online Gallery zegt: kijk naar hoeveel tijd het kost om een werk te maken, bepaal een redelijk uurtarief, en tel daarbij de materiaalkosten op. Veel kunstenaars vragen (te) veel in verhouding tot de kwaliteit van hun werk. Wees realistisch. Naarmate je werk beter wordt kan de prijs geleidelijk stijgen.

Meer tips

• Ga goed georganiseerd te werk. Houd vanaf het begin een database bij, waarin je je werk overzichtelijk bijhoudt: titels van je werk, jaartallen, exposities. Zo raak je later het overzicht niet kwijt.
• Gebruik sociale media. LinkedIn en Instagram zijn voor het tonen van kunst heel geschikt. Gebruik je te veel platforms, dan bestaat het gevaar dat je je focus verliest.
• Voor marketing zijn goed geschreven teksten nodig. Zorg voor een heldere biografie of ‘artist statement’. Een goede tekst is overzichtelijk, leest prettig en legt je publiek uit wat er uniek is aan jouw kunst. Zonder taal- of stijlfouten natuurlijk. Is dit een probleem? Er is redactionele steun beschikbaar. Ook Online Gallery biedt dit aan.
• Zorg bij je marketing voor een goede foto van jezelf als kunstenaar. Geen selfie in de auto of op het strand, laat je zien als kunstenaar: voor een kunstwerk, of met een penseel of ander kunstgereedschap in je handen.

Werk in opdracht

Misschien niet romantisch, maar een goede manier om te verdienen met kunst is door te werken in opdracht. Of geef les als kunstdocent, ook al is het maar een paar dagen per week. Misschien heb je wat minder creatieve vrijheid, maar zie de voordelen: het kan leuk en inspirerend zijn om met anderen mooie dingen te maken – een aanvulling op en een onderbreking van je solowerk in de kunst. Je leert er veel van op professioneel terrein en de schoorsteen kan roken.