Filmreview - All You Need is Me

Vanaf 25 februari te zien in de filmtheatersDocumentaire - Lengte: 85 min. - Regie: Wim van der Aar

Aad Donker (1967 - 1998) was een Nederlandse kunstschilder. Hij werd bekend samen met zijn broers, Gijs en Justus, onder de naam Gebroeders Donker. De drie broers maakten deel uit van de Nederlandse kunstenaarsstroming After Nature. De kunstenaars in dit collectief zetten zich af tegen de gevestigde orde in de kunstwereld door naar de waarneming te schilderen.

Filmposter All You Need is Me filmposter   Wim van der Aar (1964) is bekend om zijn liefde voor het verzamelen van beeld en geluidsfragmenten. In 2012 bracht hij zijn eerste documentaire uit, De Van Waveren tapes. Met een gevonden tas met geluidsopnames, weet Van der Aar een documentaire te maken die zich op de grens van realiteit en fictie bevindt. All you need is me is opgebouwd uit verzamelde filmfragmenten uit de tijd dat Aad nog leefde, met interviews met de broers van Aad, zijn ex-vriendin Amy en Peter Klashorst, de oprichter van After Nature. Deze beelden worden afgewisseld en door elkaar heen getoond. Het resultaat is een interessant verhaal dat weinig vragen stelt, noch antwoorden geeft, maar intens meevoerend is. De archiefbeelden vertellen een verhaal dat begint in Leiden en Amsterdam en eindigt in Suriname. Een groot deel van de archiefbeelden spelen zich af in New York. De broers konden hierheen dankzij een subsidie en verbleven er voor twee maanden. Voor Aad liep dit anders af.   Het verhaal is opgebouwd uit authentieke beelden, dit zet de toon van de film. De kunstwereld van de jaren 90 is een leidraad. Je hoort de broers Donker praten over After Nature, ‘De grootste Nederlandse schilder beweging sinds Cobra.’ Het schetst een beeld van de manier waarop toentertijd met kunstenaars werd omgegaan en het enthousiasme van de broers zelf.   Een belangrijk element in het verhaal is de vriendin van Aad, Amy, die hij leerde kennen in New York. Deze relatie zie je door verschillende ogen. ‘Als je nou zorgt dat je met haar wat krijgt, kun jij hier gewoon blijven.’ hoor je één van Aads broers vertellen. Amy was rijk en de dochter van een bekende kunstverzamelaar. Aad zelf verkondigt aan de camera dat hij en Amy ‘smoorverliefd zijn’. Een ander verhaal vertelt juist dat Amy een deur opende voor Aad om succesvol te worden. Dat hij erg belangrijk leek te vinden. Zo wordt er telkens een nieuwe blik geopenbaard, een geloofwaardige tegenstrijdigheid komt aan de orde. Een verhaal heeft immers vele kanten. Wat voor rol Amy nu echt in Aads leven speelde, is niet geheel duidelijk. Was zij enkel een weg naar de roem, of degene met wie Aad zichzelf oud zag worden? Wat bekend is, is dat Aad na de verbreking van de relatie met Amy, verward raakte en uiteindelijk op 31-jarige leeftijd zelfmoord pleegde.   Het is moeilijk te begrijpen op welke manier Aad zo snel zijn greep op de werkelijkheid verliest, en waarom dat gebeurde. Het is een gevoelig onderwerp, waar verdriet en verlies aan vast zit. Wellicht wordt dit daarom ook niet duidelijk in de documentaire. In de beelden na de tijd met Amy, zie je Aad in Suriname. Hij maakt een gelukkige indruk. Zijn broer verteld dat hij echt eng aan het worden was. Hij leefde in een fantasie wereld gevoed door drugs. Hij begon wartaal te praten, ook als hij nuchter was. We zien in het handschrift van Aad ‘Don’t think about me. My brothers?!’. Aan de hand van de zelfportretten van Aad moet duidelijk worden dat hij zijn verstand begon te verliezen.   De documentaire blijft onduidelijk op vele vlakken. Het is fragmentarisch, maar houdt een verhaallijn aan ondanks de vele gaten. Wat is er tussen Amy en Aad voorgevallen? Hoe werd hij zo mentaal instabiel? Waarom pleegde hij zelfmoord? Deze open eindjes geven de kijker geen rust. Het is misschien een liefdesverhaal, maar het is doorweven van trots, macht, succes en drugsgebruik. Een fragment toont Aad en zijn broers pratend over de zelfmoord van Kurt Cobain. Aad kan het niet geloven dat iemand zoiets zou doen, hij was nog zo jong. Hij kon nog zoveel bereiken.   Vanaf 25 februari te zien in:AMSTERDAM • EYE AMSTERDAM • De Balie • dagelijks GRONINGEN • Groninger Forum • 2 maart • met Q&A regisseur Wim van der Aar ROTTERDAM • LantarenVensterDEN HAAG •Filmhuis Den Haag UTRECHT • Filmtheater ’t Hoogt   Afbeelding: Gerard Wessel