De Heuvel der Kruisen
Op de Heuvel der Kruisen vind je kruisen in alle maten die je maar voor kunt stellen. Kunstig uit hout gesneden kruisen die hoog de hemel in torenen staan hier zij aan zij met haastig in elkaar geknutselde kruisen van materiaal dat de pelgrims onderweg bij elkaar hebben gesprokkeld. Vrijwel iedere Litouwse familie heeft tenminste één kruis op de heuvel en wie zich geen eigen kruis kan veroorloven bevestigt rozenkransen, kleine kruisen en devotionele afbeeldingen aan de grotere kruisen, wat hen iets van de aanblik van een parasitair geslacht geeft. De kruisen worden opgericht door Litouwers uit alle hoeken van de wereld en zijn bedoeld als een uitreiken naar God zoals je dat waarschijnlijk nergens anders in de wereld aantreft. De kruisen zijn voorzien van boodschappen die vragen om hulp en troost of juist dankbaarheid uitdrukken voor ontvangen gunsten. De heuvel breidt zich nog steeds iedere dag uit en samen vormen zij een fascinerende getuigenis van het collectieve geloof van één van Europa’s jongste naties.
De Heuvel der Kruisen (Kryžių kalnas) ligt in de buurt van Šiauliai, de vierde stad van Litouwen en niet al te ver van de kust. De cultus heeft zijn oorsprong in het begin van de 19e eeuw toen omwonende boeren op de toen nog kale heuvel kruisen oprichtten om God’s voorzienigheid over hun velden af te smeken. Toen verschillende opstanden voor een onafhankelijk Litouwen gewelddadig door de tsaar werden onderdrukt verwierf de heuvel langzaam politieke betekenis toen steeds meer kruisen werden opgericht als stil verzet tegen de Russische overheersing. De heuvel heeft zijn politieke betekenis sindsdien bewaard en toen Litouwen na de Tweede Wereldoorlog werd opgeslokt door de onstilbare honger van de Soviet Unie werd de kruis-cultus dan ook snel een halt toegeroepen. Pelgrims werden vervolgd, de wegen naar het pelgrimsoord afgesloten en de kruisen op de heuvel werden neergehaald. Het mocht allemaal niet baten. Hoe sterker de Soviets de cultus onderdrukten, hoe meer vastberaden de Litouwers zich aan hun kruisen vastklampten. Velen riskeerden hun leven door in het donker van de nacht door de bossen en over de velden langs de militaire wachten te glippen om hen bij het rijzen van de zon met nieuwe kruisen op de heuveltop te verrassen. De Heuvel der Kruisen groeide zo uit tot een symbool van het heroïsch verzet van het kleine Litouwen tegen het grote Rusland en is tot op de dag van vandaag een plaats van nationale trots. De Heuvel der Kruisen is met afstand het meest bezochte bedevaartsoord in het land en met de aanhoudende dreiging van het grote, boze Rusland ziet het er niet naar uit dat dit snel minder zal worden. Dit bericht is geschreven door Aad Hoogduijn. Ga naar zijn blog The Curious Platypus voor meer berichten zoals deze. Klik hier om de originele uitgebreide versie van dit bericht te bekijken, met alle bijbehorende foto's.
