Aankomende tentoonstelling Rijksmuseum Amsterdam: "Caravaggio-Bernini. Barok in Rome"
Aanstaande vrijdag 14 februari opent het Rijksmuseum te Amsterdam haar nieuwe tentoonstelling: “Caravaggio-Bernini. Barok in Rome”. De tentoonstelling toont meer dan zeventig werken van pioniers van de Italiaanse barokkunst, onder wie Caravaggio en Bernini. In de eerste decennia van de 17de eeuw hebben zij gang gemaakt voor een nieuwe kunsttaal waarin het oproepen van emoties de norm was. Verwondering en afschuw getoond in levendige schilderijen en beelden. Te zien tot en met 7 juni 2020.
De barok
De Italiaanse barok is onze protestantse cultuur in de gouden eeuw voorbijgegaan. In plaats van de somber- en ingetogenheid zoals onze cultuur kende, was het oproepen van emoties de norm van de barokke kunsttaal. Theatrale kunst vol drama en dynamiek was het resultaat; werken die ook weer in tegenstelling tot de elegante kunst van de renaissance stonden. De barok was een revolutie in de westerse kunst die door heel rooms-katholiek Europa werd gevoeld. Rome ontwaakte en groeide uit tot levendige kunststad vol nieuwe artistieke initiatieven.
Caravaggio tot Bernini
De schilderkunst, beeldhouwkunst en architectuur kwamen samen tijdens de barok. Meesters van deze kunststroming zijn onder andere schilder Michelangelo Merisi da Caravaggio (1571-1610) en beeldhouwer Gian Lorenzo Bernini (1598-1680). Met zijn naturalisme en clair-obscur (zeer sterke licht-donker contrasten) heeft Caravaggio omstreeks 1600 de barok ingeluid. Vele anderen volgden zijn theatrale manier van schilderen. Na Caravaggio’s dood manifesteerde Bernini met zo’n zelfde dramatiek en beweging in zijn beeldhouwwerken.
Hoogtepunten
De tentoonstelling bevat enkele hoogtepunten, waaronder bovenstaand schilderij van Caravaggio. De voorstelling toont Narcissus die naar zijn weerspiegeling in het water staart, verwonderd door zijn eigen schoonheid. Sinds de renaissance wordt dit verhaal als de mythische geboorte van de kunst gezien. Want kijken naar kunst begint met verwondering (meraviglia).
Ook Bernini’s Medusa is een topstuk. Het beeld is gebaseerd op de mythologische vrouw Medusa, met slangen als haar en een blik die mensen versteent. Je kunt Medusa gerust in de ogen kijken nu zij zelf is versteend door haar maker.
Neem een kijkje bij deze en andere kunstwerken uit de Barok tijdens de tentoonstelling “Caravaggio-Bernini”. Bezoek de website van het Rijksmuseum voor meer informatie.
Afbeelding header: Bernini, “Medusa”
